Diverzije u oslobodilačkom ratu

Za ovaj pojam je pronađeno 1315 hronoloških zapisa, 1036 dokumenata i 88 fotografija.

Događaji

0. 5. 1941 U blizini Petrovgrada (sada: Zrenjanin) održan sastanak nepotpunog Biroa PK KPJ za Vojvodinu, na kome su razrađene direktive i postavljeni konkretni zadaci sa Majskog savetovanja KPJ. U tom cilju je formiran Vojni komitet od 8 članova. Na sastanku je razmatrano dalje aktiviranje masa na prikupljanju oružja, kao i formiranje vojnih desetina i diverzantskih grupa, organizovanje rada na vojnom obrazovanju i otvaranje kurseva prve pomoći.

0. 6. 1941 U Banjoj Luci formiran Oblasni vojni komitet (rukovodstvo) za Bos. krajinu. Na prvom sastanku, kojim je rukovodio član Pokrajinskog vojnog komiteta Mahmut Bušatlija, prenete su direktive o stvaranju diverzantskih grupa i mreže vojnih poverenika i imenovani su sreski vojni poverenici ga srezove: Bos. Grahovo, Bos. Petrovac, Ključ, Bos. Krupu, Bos. Novi, Bos. Dubicu. Prijedor, Prnjavor, Jajce i Mrkonjić-Grad i rukovodioci diverzantskih grupa.

0. 6. 1941 U Velesu (sada Titov Veles), na inicijativu grupe članova KPJ (mimo MK) deo članova održao partijsku konferenciju na kojoj je odlučeno da partijska organizacija preduzme mere za otpočinjanje diverzantskih, sabotažnih i drugih akcija protiv fašističkog okupatora. Izabran je privremeni komitet da rukovodi partijskim radom i akcijama. Sa odlukama, po ovlašćenju konferencije, Strahil Gigov je upoznao Šatorova, ali se ovaj oštro suprotstavio takvoj inicijativi. Uprkos tome, zauzeti stavovi su sprovođeni u život.

6. 6. 1941 Naoružani seljaci gornjeg Gatačkog polja uništili žand. st. Kazanci i Stepen i porušili put i tt veze između Gacka i Bileće. Sutradan se borba prenela i na druga pogranična sela severoistočno od Gacka, a kojima su ustanici uništili žand. st. u s. Jaseniku i s. Vrbi. Da bi paral i sale ustanak, ustaše su u Gacku uhapsile 200 uglednijih Srba kao taoce i, uz pomoć jedne domobranske čete iz Bileće, uspostavile saobraćaj, ali se nisu usuđivale da krenu u sela.

18. 6. 1941 U Banovoj Jaruzi, u prisustvu sekretara CK KPH Rada Končara, održana partijska konferencija OK KPH za Novu Gradišku na kojoj je odlučeno da se omasovi partijska organizacija, vrše pripreme za oružani ustanak i odmah pređe na izvršenje sitnih diverzantskih akcija. U OK su kooptirani neki članovi umesto onih koji su bili pohapšeni.

22. 6. 1941 U Delnicama (u Gorskom kotaru) održana sreska partijska konferencija na kojoj je odlučeno da se ubrzaju pripreme da bi što pre otpočeo oružani ustanak. Novoizabranom SK stavljeno u zadatak da formira vojni komitet i tri diverzantske grupe koje će odmah preduzeti akcije na pruzi Rijeka-Karlovac.

24. 6. 1941 Sekretar MK KPJ za Prilep izvestio, u Skoplju, Šatorova o stavovima Prilepske partijske organizacije i preduzetim merama u pogledu priprema za oružanu borbu. Šatorov se oštro suprotstavio tim merama, a u pogledu formiranja NOP odreda zauzeo stav da je to -isuviše oštra forma borbe-, već da se eventualno mogu formirati diverzantske grupe od 3-5 članova. Prilepska partijska organizacija ostala je pri svojim stavovima i odlukama.

28. 6. 1941 U blizini Varaždina, uz prisustvo člana CK KPJ, održan sastanak OK KPH za Varaždin na kome je doneta odluka da odmah otpočnu diverzantske akcije.

29. 6. 1941 Kod s. Rupotine (blizu Splita) grupa diverzanata porušila 12 tt stubova.

0. 7. 1941 Na Šehitlucima (kod Banje Luke) održan sastanak Oblasnog vojnog rukovodstva za Bos. krajinu na kome je član Vojnog komiteta pri PK KPJ za BiH preneo direktive CK KPJ o otpočinjanju ustanka i zaključke PK KPJ za BiH o formiranju partizanskih štabova i otpočinjanju oružanih akcija i diverzija.

0. 7. 1941 Skopska partijska organizacija formirala od komunista grupe (trojke) za izvođenje diverzantskih akcija u Skoplju i okolini.

0. 7. 1941 U s. Vitomirici (kod Peći) održan sastanak Oblasnog komiteta KPJ za Kosovo i Metohiju na kome je doneta odluka o prikupljanju oružja, formiranju partizanskih jedinica, otpočinjanju diverzantskih akcija i izdavanju i rasturanju vesti [Po drugom izvoru sastanak je održan sredinom jula].

0. 7. 1941 U Zemunu, na Dunavu, jedan diverzant spalio nemački tanker i nekoliko šlepova sa naftom.

0. 7. 1941 Na sastanku MK KPJ za Nikšić, pošto se upoznao sa odlukama CK KPJ i PK KPJ za Crnu Goru, Boku i Sandžak o oružanoj borbi protiv okupatora, odlučeno je: da se napadnu i likvidiraju italijanske stanice u selima Petrovićima i Bogetićima; da se pristupi rušenju puteva i železničke pruge i da otpočnu napadi na italijanske transporte na komunikacijama; da članovi MK odluku o oružanoj borbi prenesu partijskim organizacijama.

4. 7. 1941 U Beogradu (u vili na Dedinju) održana istorijska sednica Politbiroa CK KPJ pod rukovodstvom generalnog sekretara KPJ Josipa Broza Tita, na kojoj je odlučeno: da se od sabotaže i diverzije pređe na opšti ustanak; da partizanski rat bude osnovna forma razvijanja ustanka; da ranije organizovane udarne grupe i veći broj komunista izađu na teren, obrazuju NOP odrede i otpočnu dejstva; da se u NOP odrede postave politički komesari kao predstavnici Partije i naroda; da se u pojedine pokrajine upute članovi CK KPJ sa izvanrednim ovlašćenjima u vezi sa organizacijom ustanka; da se pokrene organ GŠ NOP odreda Jugoslavije i narodima Jugoslavije uputi poziv na ustanak. Na sednici su razrađeni plan razvitka partizanskih operacija u Srbiji i plan stvaranja slobodne teritorije u njenom zapadnom delu. [Taj dan se praznuje kao Dan borca.]

6. 7. 1941 Diverzantske grupe iz Karlovca pokidale tt veze Karlovac-Zagreb i Karlovac-Ljubljana i vojnu telefonsku liniju Karlovac - barutana Jamadol.

8. 7. 1941 U Zagrebu održana partijska konferencija CK KPH na kojoj je preneta direktiva CK KPJ da se od diverzantskih akcija i sabotaža pređe na oružani ustanak, a zatim odlučeno da neki članovi CK KPH odu u pojedine krajeve Hrvatske u cilju pružanja pomoći partijskim organizacijama u završnim pripremama za ustanak i u rukovođenju ustaničkim akcijama.

8. 7. 1941 U Stijeni piperskoj (kod Titograda) održan sastanak PK KPJ za Crnu Goru, Boku i Sandžak. Pošto je delegat CK KPJ preneo odluku CK o oružanom ustanku protiv fašističkih okupatora i njihovih slugu, rešeno je: da odmah otpočnu oružane akcije i da postojeće udarne grupe, sada kao gerilski odredi, stupe u dejstvo protiv italijanskih okupatora; da članovi PK odu na teren i rukovodstvima OK i MK prenesu direktive za ustanak i pruže pomoć pri planiranju prvih oružanih akcija; da težište oružanih akcija bude usmereno na uništenje manjih okupatorskih posada, na rušenje komunikacija, kidanje tt veze i dr.

11. 7. 1941 U s. Skeli (kod Obrenovca) delovi Posavsko-kosmajskog NOP odreda napali i razoružali žand. st. i prekinuli tt linije između Obrenovca i Lajkovca.

13. 7. 1941 Između Vrbovskog i Srpskih Moravica diverzantska grupa oštetila prugu.

13. 7. 1941 U logoru na Ljubljanskom vrhu formirana minersko-sabotažna grupa sa zadatkom da ruši prugu Ljubljana-Rakek.

14. 7. 1941 Između ž. st. Ripanj i Ralja (kod Beograda) delovi Posavsko-kosmajskog NOP odreda prekinuli tt vezu.

15. 7. 1941 Kod s. Duboke (blizu Slav. Požege) formirana partizanska diverzantska grupa.

15. 7. 1941 Gornjozetski gerilski odred porušio oko 350 m železničke pruge Podgorica-Plavnica (u G. Zeti).

16. 7. 1941 Šahovićki gerilci, pošto su prethodno porušili komunikaciju i tt linije Šahovići-Slijepač-Most i Šahovići-Pljevlja, uz pomoć mojkovačkih gerilaca, zauzeli karabinijersku stanicu u varošici Šahovićima (sadaTomaševo), kod Bijelog Polja.

16. 7. 1941 Delovi Posavsko-kosmajskog NOP odreda napali i razoružali žandarme u s. Stepojevcu (kod Lazarevca) i prekinuli tt veze sa Beogradom.

18. 7. 1941 Diverzantska grupa oštetila prugu Split-Perković, između Labina i Kaštela Starog.

18. 7. 1941 Po direktivi OK KPJ za Jagodinu diverzantska grupa iz Jagodine (sada: Svetozarevo) sastavljena od 9 članova KPJ i simpatizera, razoružala nemačkog stražara kod hangara na aerodromu blizu Jagodine a potom zapalila 5 nemačkih aviona i nekoliko kamiona.

20. 7. 1941 Omladinska udarna grupa iz Karlovca razrušila prugu kod Mrzlog Polja i presekla tt linije između straže kod Jamadola i kasarne u Karlovcu.

20. 7. 1941 OK KPJ za Pomoravlje formirao Beličku partizansku četu, koja je 23. jula ušla u sastav Pomoravskog NOP odreda. Četa je, istog dana, kod ž. st. Lanište (između Svetozareva i Bagrdana) razrušila prugu.

21. 7. 1941 U s. Dubravi (kod Zagreba) formirana Zagrebačka diverzantsko-partizanska grupa.

25. 7. 1941 Partizanske desetine i grupe iz Novog Sada i obližnijih sela Futoga, Kisača i Čuruga, zapalile žito, kudelju i kamare slame u rejonu tih mesta i presekle tt stubove između Novog Sada i s. Rumenke i između Novog Sada i s. Kovilja.

26. 7. 1941 Kod Čenejskih salaša (blizu Novog Sada), paleći žito, partizanska grupa iz Novog Sada sukobila se sa mađarskim žandarmima i vojnicima. Poginula su dva partizana a dva su zarobljena.

27. 7. 1941 Otpočeo masovni narodni ustanak u južnoj Lici. Gerilski odredi i narod iz sreza D. Lapac, predvođeni komunistima, poseli komunikacije koje vode ka Srbu, napali ustaško-žandarmerijsku stanicu i zauzeli Srb, razrušili prugu Knin-Drvar (kod Tiškovca) i kod Klanca uništili kamion sa ustašama. Ustanak se brzo proširio i na ostale krajeve Like. [Taj dan se praznuje kao Dan ustanka naroda Hrvatske.]

27. 7. 1941 Gerilski odredi, pod rukovodstvom Štaba gerilskih odreda za srez Bos. Grahovo i okolinu, praćeni stotinama seljaka, zauzeli Drvar[Posada Drvara (3. četa 1. bataljona domobranskog 10. pešadijskog puka).] i Bos. Grahovo, uništili žand. stanice Oštrelj, Manastir Rmanj, Potoke, Grkovce, zauzeli dvadesetak ž. stanica i razbili nekoliko manjih odreda ustaša, žandarma i domobrana koji su pokušali da od Srnetice, duž železničke pruge, prodru u Drvar. [Taj dan se praznuje kao Dan ustanka naroda Bosne i Hercegovine.]

27. 7. 1941 Između s. Šmarja i s. Škofljice (kod Ljubljane) partizani minirali železničku prugu, a prekinuli tt veze između s. Škofljice i s. Rudnika.

28. 7. 1941 Kod ž. st. Pribudić (na pruzi Gračac-Split), diverzijom ustanika iz Srba i okoline, srušena u provaliju lokomotiva sa 16 vagona natovarenih italijanskim automobilima. Poginula su 4 italijanska vojnika, a 35 je ranjeno.

28. 7. 1941 Ustanici zauzeli i delom porušili ili oštetili više ž. st. između Knina i Gračaca a železničku prugu pokidali na mnogo mesta.

28. 7. 1941 Na putu Beograd-Smederevo skojevska udarna grupa iz Beograda pokidala tt linije.

28. 7. 1941 U s. Darosavi (sada: Partizani) 1. šumadijski NOP odred napao i razoružao 5 žandarma a između Aranđelovca i Darosave pokidao tt linije.

28. 7. 1941 Na relacijama Novi Bečej - s. Kumane i s. Melenci - s. Taraš Kumanačko-melenački NOP odred posekao tt linije.

29. 7. 1941 Diverzantska grupa partijske organizacije železničke radionice miniranjem oštetila nekoliko lokomotiva u železničkoj ložionici u Sarajevu.

29. 7. 1941 Između ž. st. Zemun Novi Grad i ž. st. Zemunsko Polje mesne partizanske grupe prekinule tt veze.

29. 7. 1941 U rejonu Kikinde Kikindski NOP odred posekao tt linije.

30. 7. 1941 Diverzanti sa o. Brača presekli tt veze između Splita i dalmatinskih ostrva.

30. 7. 1941 Komandant okupirane Srbije naredio da grad Beograd plati 10 miliona dinara kao odmazdu zbog sabotaža i diverzija izvršenih u toku poslednjih dana.

30. 7. 1941 Partizanske pripremne grupe sa Kozare, praćene nenaoružanim narodom, izvršile prve akcije. Tog i idućeg dana su zauzele Bos. Kostajnicu, napale Bos. Dubicu i uništile postrojenja i žičaru rudnika uglja u Lješljanima [Zbog uništenja rudnika u Lješljanima, Novsko-Lješljansku grupu (odred) pohvalio je VŠ NOP odreda Jugoslavije.], žand, st. Knežicu, ž. i žand. stanice Dobrljin, Rudice, Svodnu, Dragotinju, opštine Brezičane i Veliko Palančište i na više mesta pokidale železničku prugu Prijedor - Bosanski Novi - Sunja.

31. 7. 1941 Gerilske grupe iz zbegova Zupci, Bobani i Ilija pl. na više mesta porušile železničku prugu Gabela-Hum-Dubrovnik i put Ljubinje-Trebinje.

31. 7. 1941 Napadom na žand. st. Glogovac otpočele oružane borbe u Janju i Pljevi (kod Jajca). Čete narodne vojske [U krajevima gde su pripreme za ustanak bile nedovoljne, a događaji prerasli organizacione mogućnostipartijskih organizacija, ustaške jedinice, delom spontano oformljene, dobile su naziv -narodna vojska-.] za nekoliko dana uništile više žand. st. i ž. stanice Sokolac, Čardak, Plivu i Podove (na pruzi Jajce-Srnetica).

0. 8. 1941 U Velesu (sada: Titov Veles) Lazar Koliševski održao sastanak sa privremenim MK KPJ za Veles i upoznao ga sa pismom CK KPJ od 24. jula o štetočinskom radu Šatorova i njegovih jednomišljenika. Odlučeno da se sa tim upozna celokupno članstvo i nastavi izvođenje diverzantskih i sabotažnih akcija. Formiran je novi MK KPJ za Veles.

0. 8. 1941 Diverzantska grupa, formirana od članova KPJ iz Skoplja, izvršila tri uspešne akcije na rudnik hroma -Raduša- kod Skoplja, gde je zaplenila dosta dinamita i drugog eksplozivnog materijala.

0. 8. 1941 Na inicijativu MK KPJ za Skoplje, u nekoliko privatnih bravarskih radionica otpočela izrada bombi i drugih sredstava za diverzantske akcije.

0. 8. 1941 U Đakovici formirane diverzantske grupe koje su obuhvatale oko 30 omladinaca i omladinki. Organizovano je i prikupljanje pomoći od naroda.

0. 8. 1941 U Zemunu, u Ulici cara Dušana, mesna diverzantska grupa presekla tt kabl.

0. 8. 1941 Između s. Vognja i Srem. Mitrovice grupa fruškogorskih partizana prekinula železničku prugu.

0. 8. 1941 Između Inđije i Stare Pazove mesne partizanske grupe porušile železničku prugu i prekinule tt veze.

0. 8. 1941 Tuhobićka četa -Boža Vidas- napala ž. st. Lič (na pruzi Sušak-Fužine), ubila 7 i ranila 22 italijanska vojnika i uništila 10 vagona.

0. 8. 1941 Paraćinsko-ćuprijska četa Pomoravskog NOP odreda demolirala postrojenja Senjskog Rudnika, rudnika Sisevac, fabrike cementa u Popovcu i porušila tri mosta na pruzi s. Ravna Reka - Ćuprija.

1. 8. 1941 Delovi Čačanskog NOP odreda oštetili prugu i presekli tt linije u neposrednoj okolini Čačka.

2. 8. 1941 Kod s. Dobanovaca grupa ustanika iz Janja uništila voz i porušila železničku prugu D. Vakuf - Jajce.

3. 8. 1941 Noću između 2. i 3. avgusta upali u Senjski Rudnik 30-40 naoružanih lica, u pošti isprekidali linije, napali na stražare i pobegli u pravcu Sisevca.

3. 8. 1941 Banjanski i grahovski gerilci na više mesta prekinuli železničku prugu, kolski put i tt veze između Nikšića i Bileće.

3. 8. 1941 Između Užica (sada: Titovo Užice) i Kosjerića delovi Užičkog NOP odreda posekli tt linije i napali žand. st. u s. Karanu.

3. 8. 1941 Delovi Čačanskog NOP odreda oštetili železničku prugu između ž. st, Preljina i Brđani i posekli tt linije kod s. Baluge.

3. 8. 1941 Grupa ilegalaca presekla tt linije u Beogradu i između Beograda i Makiša.

3. 8. 1941 Delovi Posavskog NOP odreda miniranjem oštetili železnički most na r. Tamnavi (između sela Brgula i Stublina) i prekinuli tt veze.

3. 8. 1941 Na ž. st. Sevojno (kod Titovog Užica) 1. četa Užičkog NOP odreda demolirala postrojenja, zapalila opštinsku arhivu i prekinula tt veze između Užica i Požege.

3. 8. 1941 Na putu Čačak-Kragujevac delovi Čačanskog NOP odreda presekli tt linije.

4. 8. 1941 Grupa ilegalaca iz Beograda presekla tt veze kod s. Mirijeva (blizu Beograda).

6. 8. 1941 Ustaše i policija pohapsile većinu (preko 20) članova KPJ u Zenici i time sprečile rušenje Simens-Martinovih peći u željezari koje je, po direktivi Generalnog sekretara KPJ Josipa Broza Tita i PK KPJ za BiH, pripremio MK KPJ za Zenicu. Ranjen pri pokušaju da izvrši diverziju te da ne bi živ pao u ruke ustašama, ubio se sekretar MK KPJ za Zenicu Ibrahim Perviz, narodni heroj.

6. 8. 1941 U Kragujevcu delovi Kragujevačkog NOP odreda spalili sedlarnicu i senjak i porušili prugu kod Kragujevca.

7. 8. 1941 Delovi 2. šumadijskog NOP odreda napali i zauzeli Svilajnac, razoružali žandarme, demolirali saobraćajne objekte i pokidali tt veze.

8. 8. 1941 Kod s. Brđana delovi Čačanskog NOP odreda porušili železničku prugu Čačak - G. Milanovac.

9. 8. 1941 Ustanici porušili prugu Split-Sinj na više mesta.

9. 8. 1941 Oko 200 naoružanih lica napali rudnik Ravnu Reku, razoružali stražare i sobom odveli dva predstavnika nemačke narodnosti.

9. 8. 1941 Na putu Loznica-Zavlaka delovi Valjevskog NOP odreda presekli tt stubove.

10. 8. 1941 Oko 20 naoružanih ljudi napali rudnik Sisevac, onesposobili centralu i iskidali telefonske veze. Prilikom napada dva su lica teže ranjena a šest lakše. Napadači odveli Petra Edera i Petra Pišnakta.

10. 8. 1941 NOP odredi Podštaba za Majevicu izveli prve akcije: presekli tt linije i oštetili nekoliko manjih mostova na Majevici i u Semberiji.

10. 8. 1941 Na putu Valjevo-Zavlaka delovi Valjevskog NOP odreda pokidali tt veze.

11. 8. 1941 Kod s. Braljine (na pruzi Niš-Stalać) delovi Rasinskog NOP odred porušili prugu i oštetili tri vagona. Saobraćaj je bio obustavljen 48 sati.

14. 8. 1941 Između Boljevca i s. Bogovine Boljevački NOP odred porušio most i zauzeo Pođgorac.

15. 8. 1941 U s. Međuvođu (kod Bos. Dubice), pod rukovodstvom člana Oblasnog komiteta KPJ za Bos. krajinu, održano savetovanje dvadesetak rukovodilaca ustanka u srezovima Prijedor, Bos. Novi i Bos. Dubica. Pretresani stanje u odredima i rezultati prvih borbi; kritikovani taktika frontova i nevršenje diverzija; formirano jedinstveno rukovodstvo - Štab 2 (Kozarske, Prijedorske) partizanske čete za Bos. krajinu; postavljeni zadaci: formiranje više udarnih odreda (grupa) po ugledu na već formiranu udarnu desetinu, brže naoružanje itd.

16. 8. 1941 Delovi Užičkog NOP odreda demolirali ž. st. Uzići (kod Požege) i oštetili tunel, a između Arilja i Požege presekli tt linije.

16. 8. 1941 Na pruzi Leskovac-Grdelica Kukavički NOP odred prekinuo tt liniju.

16. 8. 1941 Delovi Kragujevačkog NOP odreda napali i zauzeli Gružu, razoružali žandarmerijsku posadu, minirali železnički most i uništili tt uređaje.

18. 8. 1941 Između Zemuna i ž. st. Zemun Novi Grad mesni diverzanti posekli 8 tt stubova.

21. 8. 1941 U Splitu diverzanti izazvali požar na trgovačkom brodu -Niko Matković-.

21. 8. 1941 Delovi Kraljevačkog NOP odreda uništili instalacije na ž. st. Adrane, razrušili prugu između Kraljeva i Adrana i presekli 7 tt stubova između ž. st. Mataruške Banje i Bogutovca.

21. 8. 1941 Kod s. Slatine (blizu Čačka) delovi čačanskog NOP odreda razrušili prugu i presekli tt stubove u dužini 1 km.

21. 8. 1941 Delovi Čačanskog NOP odreda na tri mesta razorili prugu Čačak-Kraljevo i uništili instalacije na ž. st. Zablaće.

22. 8. 1941 Između Zemuna i ž. st. Zemun Polje mesni diverzanti posekli 3 tt stuba.

22. 8. 1941 Između Stalaća, Kruševca i Trstenika delovi Rasinskog NOP odreda prekinuli tt linije.

23. 8. 1941 NOP odredi pod rukovodstvom Štaba ozrenskog sektora, praćeni masom naroda, u ranim jutarnjim časovima izvršili napad na Doboj, jedan od najvažnijih železničkih čvorova u Bosni i Hercegovini. Oni su porušili pruge koje od Doboja vode prema Slav. Brodu do Kotorskog, prema Sarajevu do Maglaja, prema Tuzli do Bos. Petrova Sela i prema Teslicu do Tešanjke (oko 60 km). U dvodnevnim borbama su zauzeli Doboj (bez tvrđave), Gračanicu, Maglaj i desetak železničkih stanica. Uz to, uništili su tt linije u dužini od 50 km.

23. 8. 1941 Između sela Mokrina i Iđoša (kod Kikinde) Kikindsko-mokrinski NOP odred posekao tt linije.

25. 8. 1941 Noću 24 i 25. avgusta oko deset naoružanih lica u rudniku Sisevac odneli oko 70.560 dinara. Na ovu sumu su dali priznanicu sa potpisima Jovanović Jova, Grujić Sava i Todorović Miladin. Izjavili su da ovu sumu uzimaju po naređenju Komandanta Moravskog odreda. Otišli su u pravcu Južnog Kučaja.

26. 8. 1941 Delovi 1. šumadijskog NOP odreda demolirali ž. st. i spalili opštinsku arhivu u s. Darosavi (sada: Partizani, kod Aranđelovca) porušili prugu kod s. Kopljara (blizu Aranđelovca) i srušili most u s. Bistrici (kod Lazarevca).

26. 8. 1941 Noću 26. avgusta od nepoznatih lica miniran je most na železničkoj pruzi Paraćin - Zaječar između sela Glavice i Davidovca, pošto su straže predhodno oterali u šumu.

27. 8. 1941 Između ž. st. Divci i Iverak (kod Valjeva) delovi Valjevskog NOP odreda porušili prugu.

27. 8. 1941 Kod ž. st. Zeoke (između Lazarevca i Aranđelovca) delovi 1. šumadijskog NOP odreda porušili prugu.

27. 8. 1941 U Ovčarsko-kablarskoj klisuri Požeška četa Užičkog NOP odreda miniranjem delimično porušila most, dva propusta i prugu u dužini oko 100 m.

Hronološki zapisi se učitavaju...

Dokumenti

Izvještaj zapovjedinštva oružničkog krila u Sarajevu o diverziji na vodovodu kod Trebinja

Pohvala Štaba NOP odreda za Bosnu i Hercegovinu Pračanskoj četi i Ozrenskom bataljonu za uspješno izvedene akcije na željezničkim linijama Sarajevo-Višegrad, Sarajevo-Brod i Doboj-Tuzla

Naređenje vojnoupravnog komandanta u Srbiji od 16. maja 1941. Milanu Aćimoviću, komesaru unutrašnjih poslova, da civilnim stanovništvom obezbedi od diverzanata kablovske linije na teritoriji Beograda i Zemuna

Naređenje Komande 2. armije od 5. juna 1941. Komandi 11. armijskog korpusa za sprečavanje učestalih sabotaža na telefonskim linijama

Naredba komandanta Feldkomandanture 816 u Užicu od 14. juna 1941. Ispostavi Drinske banovine da angažuje stanovnike s teritorije Valjeva i Kosjerića za čuvanje telefonskih vodova od diverzanata

Izvještaj željezničke stanice Podsused od 29. juna 1941. Ravnateljstvu Hrvatskih državnih željeznica o diverziji na pruzi Podsused - Vrapče

Depeše Komande 2. armije od 7. jula 1941. potčinjenim komandama o presecanju vojnih telefonskih linija kod Karlovca i o postavljanju eksploziva na pruzi Sušak - Škrljevo

Obaveštenje Komande 11. armijskog korpusa od 13. jula 1941. Visokom komesarijatu za Ljubljansku pokrajinu o eksplozivu nađenom na pruzi Sušak - Škrljevo

Izvještaj stožera Savskog divizijskog područja u Zagrebu od 21 srpnja 1941 god. o rušenju željezničke pruge kod Mrzlog Polja

Izveštaj unutrašnje čete Četrnaestog bataljona kr. karabinjera Visokom komesarijatu od 23 jula 1941 god. o diverziji na civilnoj telegrafskoj liniji Ljubljana-Dravlje

Izveštaj šefa Policije bezbednosti i službe bezbednosti od 23. jula 1941. Rajhsfireru SS o prepadima i diverzijama na teritoriji Srbije i o hapšenju grupe komunista u Šibeniku

Izveštaj nemačkog generala u Zagrebu od 23. jula 1941. Vrhovnoj komandi Vermahta o italijansko-ustaškim odnosima u pitanju Sandžaka, o ustanku u Crnoj Gori i o diverzijama na prugama u NDH

Izvještaj zapovedništva Druge hrvatske oružničke pukovnije od 23 srpnja 1941 god. o rušenju željezničke pruge kod Kaštel Starog od strane partizana

Izvještaj Zapovjedništva 1. hrvatske oružničke pukovnije od 26. jula 1941. Ravnateljstvu za javni red i sigurnost NDH o hapšenju komunista u Karlovcu povodom akcije na pruzi Karlovac - Duga Resa

Izvještaj zapovjednika posade u Karlovcu od 27 srpnja 1941 god. o diverziji partizana u okolini Karlovca

Izvještaj Prefekture u Splitu od 27. srpnja 1941. Guvernatoratu Dalmacije o rušenju željezničke pruge Labin — Kaštel Stari i prekidu t. t. veza Split—Zadar

Izveštaj Prefekture u Splitu od 27. jula 1941. Guvernatoratu Dalmacije o rušenju železničke pruge Labin - Kaštel Stari i prekidu t.t. veza Split - Zadar

Izveštaj komande spoljne čete Četrnaestog karabinjerskog bataljona u Ljubljani komandi Jedanaestog armiskog korpusa od 29 jula 1941 god. o diverziji na telefonskoj i telegrafskoj liniji Ljubljana-Kamnik

Izvještaj Oružničke Postaje Rakov Potok Kotarskoj oblasti Samobor o diverziji na pruzi između željezničkih stanica ?o rvati i Zdenčina

Telegrafski izvještaj iz Gračaca od 29 srpnja 1941 god. o prepadima partizana na pruzi Gračac - Knin

Izvještaj zapovjedništva Prve hrvatske oružničke pukovnije od 30 srpnja 1941 god. o prekidu željezničke pruge Gospić - Knin i napadu ustanika na ustaški automobil

Obavještenje Ministarstva vanjskih poslova od 30. srpnja 1941. Guvernatoratu Dalmacije o naređenju Vrhovne komande da se okupira zona kroz koju prolaze željezničke pruge

Obaveštenje Ministarstva spoljnih poslova od 30. jula 1941. Guvernatoratu Dalmacije o naređenju Vrhovne komande da se okupira zona kroz koju prolaze železničke pruge

Telefonski izvještaj Ravnateljstva državnih željeznica NDH Ministarstvu domobranstva o eksploziji paklene mašine na željezničkoj pruzi između Podsuseda i Vrapča

Izvještaj željezničke stanice Gospić od 31 srpnja 1941 god. o diverziji ustanika na pruzi Zagreb - Gospić

Izveštaj komande samostalne kohorte italijanske željezničke milicije Visokom komesarijatu za Ljubljansku pokrajinu od 31 jula 1941 god. o diverziji na telefonskoj i telegrafskoj liniji izmedju Italije i Nemačke u blizini Ljubljane

Naređenje zapovjednika Kopnene vojske Ministarstva domobranstva NDH generala Štancera od 31. jula 1941. podređenim jedinicama o predaji službe osiguranja na prugama Sušak - Karlovac, Ogulin - Knin - Split i Knin - Perković - Drniš talijanskim jedinicama

Naređenje zapovjednika kopnene vojske Ministarstva domobranstva NDH generala Stanzera od 31. srpnja 1941. podređenim jedinicama o predaji službe osiguranja na prugama Sušak—Karlovac, Ogulin—Knin—Split i Knin—Perković—Drniš talijanskim jedinicama

Uputstvo za izvodjenje diverzija i sabotaža

Izveštaj Komande 6. armijskog korpusa od 1. avgusta 1941. o radovima na popravci pruge KninGračac i o daljim merama za osiguranje pruge i telefonsko-telegrafskih veza

Izveštaj Slovenskog poročevalca od 2 avgusta 1941 god. o diverzijama i uništavanju okupatorskih vojnika u Gorenjskoj i Ljubljanskoj pokrajini

Obavještenje Komande divizije Taro od 3 avgusta 1941 prefekturi u Kotoru o rušenju željezničke pruge Nikšić - Bileća

Obavijest Zapovjedništva I. hrvatske oružničke pukovnije Ravnateljstvu za javni red i sigurnost NDH o diverzijama kod Stražnjevca i u Ceiju Tužnom

Izvještaj Prefekture u Splitu od 4. kolovoza 1941. Guvernatoratu Dalmacije o razaranju pruge kod Splita i iskliznuću vlaka

Depeša Komande 2. armije od 4. avgusta 1941. Generalštabu kopnene vojske o premeštanju 6. bersaljerskog puka, 305. i 328. teritorijalno-mobilnog bataljona u Gračac radi zaštite pruge od ustanika

Izveštaj Komande 71. izviđačkog vazduhoplovnog puka od 4. avgusta 1941. Komandi 2. armije o rezultatima izviđanja izvršenog 3. avgusta na odseku železničke pruge Knin - Gračac

Izvještaj oružničke postaje Sokolac od 5 avgusta 1941 god. o partizanskim diverzijama

Izveštaj Obnove od 5 avgusta 1941 god. o paljenju žita u Vojvodini

Izvještaj Operativnog odjeljenja komande Druge armije o diverzijama partizana u Sloveniji, Lici i Dalmaciji od 6 srpnja do 5 kolovoza 1911 godine

Izvještaj Velike župe Cetina od 6. avgusta 1941. Ministarstvu unutarnjih poslova NDH o diverziji komunista između Kaštel-Lukšića i Kaštel-Kambelovca

Naredjenje komande italijanskog Jedanaestog armiskog korpusa komandama divizija Granatieri di Sardegna i Isonzo od 6 avgusta 1941 god. o postavljanju noćnih zaseda u cilju sprečavanja diverzija na željezniškim linijama

Iz obavijesti br. 1. poglavnikovog ureda o bijegu iz logora Kerestinec, napadu na ustašku sveučilišnu vojnicu u Zagrebu i diverzijama na željezničkim prugama u okolici Zagreba

Izvještaj Velike župe Cetina u Omišu od 6. kolovoza 1941. Ministarstvu vanjskih poslova NDH o kidanju telefonsko-telegrafskih stupova i žica duž željezničke pruge Kaštel Lukšić — Kaštel Kambelovac

Izvještaj Velike župe Cetina u Omišu od 6. kolovoza 1941. Ministarstvu vanjskih poslova NDH o rušenju željezničke pruge između Kaštel Sućurca i Kaštel Gomilice

Depeša Komande 6. armijskog korpusa od 8. avgusta 1941. Komandi 2. armije o popravci pruge Knin - Zrmanja, odnosima sa ustaško-domobranskim jedinicama i situaciji u Kninu i Gračacu

Izvještaj Velike župe Cetina od 9 kolovoza 1941 god. o diverzijama partizana u okolini Klisa

Bilten obaveštajnog odeljenja komande Jedanaestog armiskog korpusa od 9 avgusta 1941 god. o akcijama diverzije i sabotaže u Ljubljanskoj pokrajini

Izvještaj splitskog prometnog kontrolora od 11 kolovoza 1941 god. i saslušanje vlakovođe Draglčević Rudolfa o uništenju talijanskog željezničkog transporta na pruzi Knin - Split

Izveštaj 22. mešovite čete T.R.T. od 11. avgusta 1941. Komandi inžinjerije divizije „Kačatori dele Alpi o prekidu telefonskih linija Nikšić - Bogetići - Danilovgrad - Podgorica

Izveštaj agencije DNB od 12 avgusta 1941 god. o partizanskoj akciji na železničkoj pruzi Ralja-Beograd

Izvještaj predstojnika željezničke stanice Gračac od 12. avgusta 1941. zapovjedniku Ličkog zdruga o događajima na pruzi Gračac - Knin

Izvještaj šefa željezničke stanice Gračac od 12. kolovoza 1941. generalu Lukiću o akcijama ustanika na pruzi Gračac—Knin u vremenu od 28. do 31. srpnja

Izveštaj komande italijanske divizije Granatieri di Sardegna komandi Jedanaestog armiskog korpusa od 13 avgusta 1941 god. o diverzijama na vojnoj telefonskoj liniji izmedju Studenec-Iga i Škofljice

Izvještaj Kotarske oblasti Omiš od 14. avgusta 1941. Ravnateljstvu za javni red i sigurnost NDH o akciji partizana na pruzi Kaštel-Stari - Kaštel-Gomilica

Izvještaj Prefekture u Splitu od 15. kolovoza 1941. Ministarstvu unutrašnjih poslova o hapšenju dvojice rodoljuba optuženih za rušenje tt linije u Klisu

Izveštaj Slovenskog poročevalca od 16 avgusta 1941 god. o diverzantskim akcijama i likvidacijama okupatorskih agenata i gestapovaca u Gorenjskoj u prvoj polovini meseca avgusta

Bilten obaveštajnog odeljenja komande italijanskog Jedanaestog armiskog korpusa od 17 avgusta 1941 god. o diverzijama i sabotažama u Sloveniji okupiranoj od italijanskih trupa

Izvještaj Karabinjerske čete u Šibeniku od 17. kolovoza 1941. Kvesturi u Zadru o neuspjehu otkrivanja izvršioca diverzije na tt linije Šibenik—Zadar

Izvještaj Velike župe Cetina u Omišu od 18. kolovoza 1941. Ministarstvu vanjskih poslova NDH o razaranju željezničke pruge i oštećenju telefonsko-telegrafske linije na stajalištu Koprivno

Izvještaj Zapovjedništva 2. hrvatske oružničke pukovnije od 20. avgusta 1941. Ravnateljstvu za javni red i sigurnost NDH o diverziji na željezničkoj stanici Klis

Izveštaj karabinjerske stanice u Logatecu visokom komesarijatu Ljubljanske pokrajine od 21 avgusta 1941 god. o diverziji na telefonskoj i telegrafskoj liniji u blizini Preserja

Izvještaj zapovjednika oružničkog voda Trebinje od 22 avgusta 1941 god. o diverznjama ustanika na željezničkoj pruzi Trebinje-Bileća

Uputstvo Štaba Prvog bataljona Sloboda od 22 avgusta 1941 god. Komandi Trećeg gerilskog odreda za politički rad s muslimanima i obavještenje o rušenju željezničke pruge kod Gornje Sanice

Izvještaj Zapovjedništva 2. hrvatske oružničke pukovnije od 22. kolovoza 1941. Ravnateljstvu za javni red i sigurnost NDH o razaranju željezničke pruge kod Kaštel Starog i iskliznuću teretnog vlaka

Izvještaj Ministarstva prometa i javnih radova NDH od 24 avgusta 1941 god. o prekidu saobraćaja na pruzi Sarajevo-Doboj

Izvještaj zapovjednnka oružničkog voda Jajce od 25 avgusta 1941 god. o diverzijama na pruzi Jajce-Travnik

Izvještaj Krilnog oružničkog zapovjedništva u Osijeku od 25 kolovoza 1941 god. o diverziji partizana na pruzi Dalj - Osijek

Izveštaj oficira za transport kod nemačkog generala u Zagrebu od 25. avgusta 1'941. Nemačkom poslanstvu u Zagrebu o diverzijama na železničkim prugama na teritoriji NDH

Izvod iz izvještaja oficira za transport kod njemačkog generala u Zagrebu upućen njemačkom poslanstvu u Zagrebu o diverzijama na željezničkim prugama u NDH od 13. VII do 25. VIII 1941. godine

Izveštaj Feliksa Benclera od 29. avgusta 1941 Ministarstvu spoljnih poslova Rajha o ograničenoj ekspolataciji rudnika zbog učestalih napada partizana i diverzija na železničkim prugama u Srbiji

Naređenje Štaba Prvog bataljona Sloboda od 1 septembra 1941 god. komandiru Trećeg gerilskog odreda za postavljanje zasjeda na željezničkoj pruzi i cesti kod Donjeg Bravska

Izvještaj željezničke stanice Sibinj o diverziji partizana na pruzi Sibinj - Oriovac 5 rujna 1941 godine

Izveštaj Slovenskog poročevalca od 6 septembra 1941 god. o diverzijama u okolini Ljubljane i napadu na karabinjersku stanicu na Turjaku

Izvještaj oružničke postaje Vrhovine od 11 rujna 1941 god. o diverziji partizana na pruzi Rudopolje - Javornik

Izvještaj željezničke stanice Caprag od 12 rujna 1941 god. o diverziji partizana na pruzi Caprag - Blinjski Kut

Izvještaj željezničke stanice javornik od 12. septembra 1941. o diverziji partizana na pruzi Javornik - Lička Jesenica

Iz telefonskog izvještaja Ministarstva domobranstva Ministarstvu unutrašnjih poslova NDH o diverziji na željezničkoj pruzi između Savskog mosta i Sv. Klare

Izvještaj Hrvatske državne željeznice Ministarstvu domobranstva NDH o diverziji na željezničkoj pruzi između Capraga i Blinjskog Kuta

Izvještaj Zapovjedništva Četvrte oružničke pukovnije od 12 septembra 1941 god. o rušenju mosta kod sela Kijeva i akcijama partizana na pruzi Sarajevo-Višegrad

Izveštaj Slovenskog poročevalca od 13 septembra 1941 god. o diverzijama u Gorenjskoj i Ljubljanskoj pokrajini, o paljenju fabrike u Duplici kod Kamnlka i napadu Belokrajinske čete na kolonu komore izmedju Črnomelja i Gribalja

Kaznena prijava Oružničke postaje Podsused Kotarskoj oblasti Zagreb u povodu diverzije u tvornici cementa Croatia u Podsusedu

Izvještaj oružničke postaje Ilidža od 16 septembra 1941 god. o diverzijama kod sela Krupca

Naređenje Štaba Prvog bataljona Sloboda od 16 septembra 1941 god. partizanskom odredu u Jelašinovcima za rušenje pruge Bravsko - Sanski Most

Oglas Ministarstva unutarnjih poslova NDH povodom diverzije na Glavnoj pošti u Zagrebu s tjeralicom za počiniteljima

Izvještaj oružničke postaje Pazarić od 18 septembra 1941 god. o diverziji ustanika na željezničkoj pruzi kod Pazarića

Naređenje Štaba Drvarske brigade od 19 septembra 1941 god. Štabu Operativnog sektora Mliništa za rušenje željezničke pruge Jajce-Mliništa i obavještenje o borbama protiv Italijana i ustaša kod Resanovaca, Bravskog, Sitnice i Banje Luke

Naređenje Štaba Drvarske brigade od 21 septembra 1941 god. Štabu partizanskih odreda u Brdu Oraškom za rušenje puta i želj. pruge Bihać-Bos. Novi i za podnošenje izvještaja o stanju i rasporedu jedinica

Oglas Ministarstva unutarnjih poslova NDH 0 strijeljanju pedesetorice talaca zbog diverzije na zgradi Ravnateljstva pošta, brzojava 1 brzoglasa u Zagrebu.

Oglas Velike župe Prigorje od 25 rujna 1941 god. o dodjeljivanju nagrade za otkrivanje izvršioca diverzije u tvornici Croatia

Naređenje Štaba Prvog bataljona Sloboda od 25 septembra 1941 god. komandama Trećeg, Petog i Šestog odreda za upućivanje pojačanja Četvrtom odredu na sektoru Bravsko radi dejstva na komunikaciji Bravsko - Bos. Petrovac

Izvještaj zapovjednika Oružničkog krila u Ogulinu od 26 rujna 1941 god. o diverziji partizana na pruzi Risjak - Kupjak

Izvještaj oružničke postaje u Palama od 30 septembra 1941 god. o diverziji kod Rakite na željezničkoj pruzi Sarajevo-Višegrad

Zahtev Komandnog štaba komandanta Srbije od 1. oktobra 1941. Štabu 18. armijskog korpusa da bugarske trupe pojačaju železničke straže na prugama Niš — Solun i Niš — Sofija

Izvještaj komande Drugog rajona od 3 listopada 1941 god. komandi NOP odreda Korduna i Banije o diverzijama na svom području

Izvještaj komande Letećeg partizanskog odreda Prvog bataljona Sloboda od 3 oktobra 1941 god. o napadu na Budimlić Japru i o pripremama za akcije na pruzi Prnjedor-Bravsko

Izvještaj oružničke postaje Pazarić od 4 oktobra 1941 god. o partizanskoj diverziji na pruzi Sarajevo-Mostar

Izvještaj Zapovjedništva 1. hrvatske oružničke pukovnije Ravnateljstvu za javni red i sigurnost NDH u Zagrebu o diverzijama na PTT komunikacijama

Izvještaj generala Lukića o diverzijama partizana u Gorskom Kotaru u vremenu od 2 do 5 listopada 1941 godine

Izvještaj oružničke postaje Brod Moravlce od 7 listopada 1941. god. o diverziji partizana na pruzi Sušak - Zagreb

Sombathelj, 7. oktobar 1941. Zahtev Komande 3. korpusa načelniku Generalštaba da zbog diverzija i komunističke aktivnosti u Međimurju izvrši pregrupisavanje jedinica

Molimo sačekajte, dokumenti se učitavaju...

Fotografije

Istorijske fotografije se učitavaju...

Povezane odrednice

4. krajiška divizija NOVJ ★ Oklopni vozovi u oslobodilačkom ratu ★ Zagreb ★ Sarajevo ★ Bjelovar ★ Bosanski Novi ★ Slavonski Brod ★ 4. korpus NOVJ (1. hrvatski) ★ Šid ★ Četnici u drugom svetskom ratu ★ Hrvatsko domobranstvo ★ Istra u oslobodilačkom ratu ★ Borbe u Bosni i Hercegovini 1944. ★ Ustanak u Dalmaciji 1941. ★ Ustanak u Bosni i Hercegovini 1941. ★ Bugarska u drugom svetskom ratu ★ Jastrebarsko ★ Sisak ★ Borbe u Sremu 1942. ★ Borbe u Srbiji 1944. ★ 5. udarni korpus NOVJ (2. bosanski) ★ Prijedor ★ 6. vojvođanska udarna brigada ★ Nova Gradiška ★ Avijacija u oslobodilačkom ratu ★ Primorsko-goranski partizanski odred ★ Ustanak u Pomoravlju 1941. ★ Karlovac ★ Beograd ★ Ustanak u Srbiji 1941. ★ 3. diverzantski odred NOVH ★ Borbe u Srbiji 1942. ★ 1. sremski partizanski odred ★ 2. diverzantski odred NOVH ★ 10. zagrebački korpus NOVJ ★ Borbe u Makedoniji 1944. ★ Borbe u Sremu 1943. ★ Knin ★ Glavni štab Slovenije ★ 7. banijska divizija NOVJ ★ Operacija Weiss ★ Križevci ★ Borbe u Slavoniji 1943. ★ Borbe u Hrvatskoj 1944. ★ Josip Broz Tito ★ Srpska državna straža (nedićevci) ★ Ogulin ★ Borbe u Srbiji 1943. ★ 12. slavonska divizija NOVJ ★ 5. krajiška udarna divizija NOVJ ★ Borbe u Slavoniji 1944. ★ Gospić ★ Zemun ★ Vrhovni štab NOVJ ★ 13. proleterska udarna brigada Rade Končar ★ Leskovac ★ Rijeka ★ Glavni štab Hrvatske ★ Ustanak u Hrvatskoj 1941. ★ Borbe u Sloveniji 1944. ★ 6. slavonski korpus NOVJ ★ Bitka za Srbiju ★ Hrvatska Kostajnica ★ Borbe u Sloveniji 1943. ★ Ruma ★ Borbe u Bosni i Hercegovini 1943. ★ Borbe u Hrvatskoj 1942. ★ Borbe u Lici 1942. ★ Borbe u Bosni i Hercegovini 1942. ★ Novska ★ Borbe u Hrvatskoj 1943. ★ Sremska Mitrovica ★ 1. proleterska divizija NOVJ ★ Italija u drugom svetskom ratu ★ Ustanak u NDH ★