🔍
Baza podataka o drugom svetskom ratu na tlu Jugoslavije
ustanak

Irig u oslobodilačkom ratu

Za ovaj pojam je pronađeno 44 hronoloških zapisa, 1 dokumenata i 2 fotografija.

Događaji

6. 8. 1941 Skojevska grupa iz s. Bešenovačkog Prnjavora (kod Iriga) oslobodila iz manastira dva uhapšena druga i jednu drugaricu, zarobila jednog ustašu i zaplenila pušku.

24. 8. 1941 U s. Bešenovačkom Prnjavoru (kod Iriga) Iriška partijska organizacija doturila 15 pušaka i 2 sanduka municije fruškogorskim partizanima.

28. 8. 1941 Iz Iriga, po odluci OK KPJ za Srem jedna desetina boraca stigla na Frušku goru i priključila se komunistima oslobođenim iz kaznione u Srem. Mitrovici.

18. 11. 1941 U s. Neradinu (kod Iriga) grupa mesnih partizana demolirala opštinsku zgradu, spalila arhivu i zabranila dalji rad službenika, kao i izvoženje žita i kukuruza za neprijateljsku vojsku.

9. 2. 1942 Na drumu Irig-Ruma mesni partizani iz Iriga dočekali žandarmerijsku patrolu, ubili 3 žandarma, zaplenili 3 puške i oslobodili jednog člana Sreskog štaba za pripremu ustanka u iriškom srezu.

3. 3. 1942 U s. Prnjavoru (kod Iriga) održan sastanak Sreskog štaba za pripremu ustanka u iriškom srezu sa vojnopolitičkim rukovodiocima sreza na kome je razrađen plan razoružanja neprijateljskih posada i odlučeno da se mesne partizanske desetine prikupe na Fruškoj gori.

9. 3. 1942 Grupa boraca Podunavskog NOP odreda prodrla u s. Neradin (kod Iriga), ubila ustašu i policajca i spalila opštinsku arhivu; zatim, u zasedi, dočekala pojačanje upućeno iz Iriga automobilom, ubila kapetana i 3 ustaše i zaplenila 4 puške, pištolj i nekoliko bombi, a automobil zapalila.

10. 3. 1942 U rejonu Kamena (kod Iriga), od mesnih partizanskih desetina iz Iriga, formirana Iriška partizanska četa.

10. 3. 1942 Mesne partizanske desetine iz sela Prnjavora i Krušedola (kod Iriga) spalile opštinsku arhivu u Prnjavoru.

10. 3. 1942 Severno od Iriga oko 200 ustaša i domaćih Nemaca opkolilo jednu mesnu partizansku desetinu, ali se ova probila, a zatim, uz pomoć drugih mesnih desetina, nanela neprijatelju gubitke i prinudila ga na povlačenje u Irig. [Po drugom izvoru događaj se desio 9. marta.]

11. 3. 1942 Severno od s. Grgetega (kod Iriga) formirana Krušedolska partizanska četa. U s. Bežištu (blizu Babušnice), u borbi protiv četnika poginulo 10 boraca Babičkog NOP odreda.

12. 3. 1942 U manastiru V. Remeti (kod Iriga) Krušedolska partizanska četa napala ustaško uporište i zaplenila 3 puške s nešto municije.

12. 3. 1942 U rejonu s. Grgetega (kod Iriga) nemačke i ustaško-domobranske jedinice, jačine 490 vojnika, izvršile bezuspešnu -akciju čišćenja- protiv Krušedolske i Iriške partizanske čete.

19. 4. 1942 Severno od s. Neradina (kod Iriga) ustaško-domobranske i žandarmerijske jedinice, jačine preko 400 vojnika, iznenadile Podunavski NOP odred, ali je ovaj, u oštroj borbi, uspeo da se probije iz okruženja i prebaci severno od s. Vrdnika.

22. 5. 1942 Grupa boraca iz Podunavskog NOP odreda prekinula tt veze između Iriga i Rume.

9. 6. 1942 Kod s. M. Remete (blizu Iriga), u sukobu sa odeljenjem nemačkih vojnika, poginuo Boško Palkovljević Pinki, narodni heroj.

24. 8. 1942 U Irigu ustaše streljale 36 rodoljuba.

9. 9. 1942 Delovi 3. NOP odreda 3. operativne zone Hrvatske prekinuli tt veze između Iriga i s. Krušedola.

27. 3. 1943 Između Iriga i s. Neradina delovi 3. NOP odreda 3. operativne zone NOV i PO Hrvatske napali iz zasede i razbili grupu od 30 žandarma, ubivši 8 i zarobivši 3 žandarma. U borbi protiv neprijateljskih pojačanja koja su iz Iriga prodrla u s. Neradin, ti delovi su se pojedinačno probili iz okruženja, uz gubitke od 13 poginulih i 3 zarobljena.

8. 4. 1943 Na putu Ruma - Irig - s. Krušedol delovi 3. NOP odreda 3. operativne zone NOV i PO Hrvatske posekli 165 tt stubova.

2. 6. 1943 Na putu Irig-Petrovaradin 2. bataljon 3. vojvođanske NOU brigade iz zasede uništio vojnički automobil, a potom, u petočasovnoj borbi, razbio 450 ustaša i domobrana. Neprijatelju su naneti gubici od 25 mrtvih i 45 ranjenih, dok je 2. bataljon imao 1 mrtvog i 3 ranjena.

0. 7. 1943 U okolini Iriga, s. V. Rađinaca i s. Grgurevaca (kod Rume) delovi 3. vojvođanske NOU brigade spalili 362 jutra pšenice i ječma.

3. 8. 1943 Na salašu Bankovci (kod Iriga) 1. bataljon 3. vojvođanske NOU brigade napao posadu jačine 82 domobrana, te u dvočasovnoj borbi ubio 3, ranio 1 i zarobio 25 domobrana, a zaplenio puškomitraljez, automat, 22 puške i 30.000 metaka. U zapaljenom salašu je izgorelo 7 vagona žita, 2 vršalice, 1 kamion i sve zgrade.

29. 8. 1943 U Irig prodrli delovi 3. vojvođanske NOU brigade i 1. sremskog NOP odreda i napali četu nemačke policije i opštinsku stražu u kasarni. Zauzet je spoljni bunker, ali je dalja borba prekinuta pristizanjem ustaško-domobranskih jedinica iz Rume. Poginuli su komandir opšlinske straže i 1 vojnik; ranjeno je 6 nemačkih policajaca a dva su zarobljena; zaplenjena je 21 puška; zapaljeno je nekoliko zgrada koje su služile neprijatelju i mlin sa 13 vagona žita. Brigada je imala 1 poginulog i 1 ranjenog.

0. 9. 1943 U s. Maloj Remeti (kod Iriga) održan politički kurs za 15 članica sreskih odbora AFŽ-a iz više srezova Srema.

13. 10. 1943 Pošto je do 8. oktobra završeno -čišćenje- istočnog Srema, nemačke policijske snage i delovi nemačke 173, rezervne i 1. kozačke divizije, s linije Ilok - Petrovaradin - Srem. Karlovci - Irig - s. Vrdnik - s. Ležimir, uz sadejstvo artiljerije, tenkova i avijacije (ukupno oko 28,000 vojnika), otpočeli koncentrična dejstva protiv jedinica NOV i PO na Fruškoj gori. Deo 1. sremskog NOP odreda veštim manevrom se izvukao iz obruča (veća grupa preko druma s. Sviloš - s. Ležimir u zapadni deo Fručke gore, a manja ka Rakovačkom. majdanu, blizu Petrovaradina). Neprijatelj je do 17. oktobra masovno ubijao, hapsio, zlostavljao i pljačkao stanovništvo fruškogorskih sela. Potpuno su porušena sela Rakovac i Ledinci, dok je samo u s. Neštinu pobijeno 71, u s. Suseku oko 100 i u ruševinama manastira Đipše 34 rodoljuba.

14. 12. 1943 U dvočasovnoj borbi delovi 1. bataljona 1. sremskog NOP odreda sprečili prodor jačih ustaških snaga u s. Grgeteg (kod Iriga). Poginulo je 8 ustaša, među kojima i 1 oficir.

13. 1. 1944 U s. Krušedolu (kod Iriga) mesna partizanska grupa iz zasede ubila jednog domobranskog poručnika i zarobila jednog domobrana.

2. 2. 1944 Između s. Beške i s. Krušedola (kod Iriga) delovi 1. sremskog NOP odreda posekli oko 300 tt stubova.

9. 4. 1944 Na pustari Gladnoš (kod Iriga) delovi 1. sremskog NOP odreda i Komande rumskog vojnog područja zaplenili: 28 konja. 39 goveda, 103 svinje, 7 kola, 12 kompletnih amova i drugu opremu.

13. 4. 1944 U s. Vrdniku (kod Iriga) delovi 1. bataljona 1. sremskog NOP odreda napali nemačko-domobransku posadu, te ubili 10 neprijateljskih vojnika i zaplenili 1 p. mitraljez, 1 automat i 1 pušku.

14. 4. 1944 Kod s. Vrdnika (blizu Iriga) delovi 1. bataljona 1. sremskog NOP odreda iz zasede napali odeljenje od 15-20 nemačkih i domobranskih vojnika, te u kraćoj borbi razbili neprijatelja i naneli mu gubitke od 5 mrtvih i 3 ranjena vojnika. Bataljon je imao 1 mrtvog i 1 ranjenog. Zaplenio je: avionski mitraljez, automat, pušku, 70 metaka i nešto vojničke opreme.

24. 5. 1944 Na putu Ruma-Irig delovi 1. sremskog NOP odreda posekli veći broj tt stubova.

5. 6. 1944 U blizini s. Vrdnika (kod Iriga) jedan vod 6. vojvođanske NOU brigade, u dogovoru sa tri člana posade, razoružao 13 domobrana raspoređenih u 3 bunkera, te zaplenio 3 avionska mitraljeza, 1 automat, 12 pušaka, 1 pištolj, 24 bombe, 12.000 metaka i drugu ratnu opremu. Jednovremeno je nekoliko boraca miniralo obližnju cisternu, te je uništena znatna količina benzina i ulja. Drugi vod je porušio jedan kilometar pruge Srem. Mitrovica - s. Voganj.

14. 6. 1944 Nemačke i ustaško-domobranske jedinice otpočele s komunikacije Srem. Karlovci - Irig i s linije Šid-Ilok pretres Fruške gore (prva etapa operacije -Kornblume-), Istočna grupa, u dvodnevnom nastupanju do linije s. Beočin - s. Jazak, ubila je 6 boraca iz 1. bataljona 1. sremskog NOP odreda, koji se jedini nalazio na ugroženom području, dok je Zapadna grupa, zbog sporog nastupanja (tek 22. juna izbila na liniju s. Jazak - s. Vrdnik - s. Rakovac), omogućila 1. bataljonu da se povuče u južni Srem. Međutim, usled dejstva 2. bataljona 6. vojvođanske NOU brigade u rejonu s. Ležimir - s. Sviloš (22. juna), u pozadini Zapadne grurie, neprijatelj je prisiljen da ponovo izvrši pretres Fruške gore od linije s. Stari Divoš - s. Susek do linije s. Jazak - s. Rakovac. Pretres je, bez uspeha, trajao sve do 1. jula.

1. 7. 1944 Iz rejona s. Jazak - s. Vrdnik (kod Iriga) neprijatelj otpočeo dejstva (drugu etapu operacije -Kornblume-) u severnoistočnom ISremu, u selima: Maradiku, Čortanovcima, Beški, Krčedinu, Novom i Starom Slankamenu, Surduku i Belegišu. Kako na tom području nije bilo jedinica NOVJ neprijateljska dejstva, do 6. jula, svela su se na pljačku i teror.

22. 7. 1944 Na imanju manastira Krušedol (kod Iriga) delovi 1. sremskog NOP odreda zapalili 50 jutara pšenice.

25. 7. 1944 U rejonu s. Simanovaca (kod Stare Pazove) delovi 1. sremskog NOP odreda zapalili 90 jutara pšenice a u rejonu Iriga 30 jutara.

21. 8. 1944 Glavni štab NOV i PO za Vojvodinu naredio formiranje Fruškogorske, Posavske i Bosutske komande vojnog područja i odredio im teritorije, kao i formiranje komandi mesta za Irig, Srem. Mitrovicu, Zemun, Rumu i Šid.

23. 9. 1944 Kod s. Krušedola (blizu Iriga) delovi 8. vojvođanske NOU brigade napali nemačke jedinice, te ubili 2 oficira i 33 nemačka vojnika i zaplenili 2 p. mitraljeza, 3 automata, 8 pušaka i 2 pištolja.

11. 10. 1944 Na putu s. Krušedol-Irig 2. i 3. bataljon 7. vojvođanske NOU brigade napali nemačku motorizovanu kolonu. U petočasovnoj borbi oni su zapalili 6 kamiona sa prikolicama i odbili neprijateljska pojačanja upućena iz Iriga i s. Krušedola, Brigada je imala 5 ranjenih boraca, a neprijateljski gubic u ljudstvu nisu utvrđeni.

14. 10. 1944 Kod s. Neradina (blizu Iriga) 2. bataljon 7. vojvođanske NOU brigade vodio ceo dan oštre borbe protiv nemačkih snaga koje su pokušale da se probiju komunikacijom s. Krušedol-Irig. Neprijatelj je prinuđen da se povuče na polazne položaje kod s. Krušedola, koje je štitio jakom artiljerijskom vatrom.

25. 10. 1944 Delovi 36. udarne divizije NOVJ, uz podršku artiljerije Crvene armije, oslobodili Irig.

26. 10. 1944 Jedinice 9. vojvođanske NOU brigade, uz sadejstvo jednog bataljona 7. vojvođanske NOU brigado, posle oštrih borbi, proterale iz, s. Vrdnika (kod Iriga) jedan nemački bataljon. Sledeče noći neprijatelj je ponovo zauzeo to selo, ali je ono sutradan konačno oslobođeno. Ukupni gubici neprijatelja, oko 200 poginulih vojnika. U 7. i 9. brigadi poginulo je oko 40 a ranjeno 55 boraca. Zaplenjeno je 10 p. mitraljeza, preko 120 pušaka i cela kompozicija jednog voza od 40 vagona s municijom, hranom i raznom drugom opremom.

Dokumenti

Fotografije

Povezane odrednice

9. vojvođanska udarna brigada ★ Operacija Žitni cvet ★ Narodni heroji Jugoslavije ★ 1. sremski partizanski odred ★ Borbe u Sremu 1943. ★ Šid ★ Zemun ★ Ni zrno žita okupatoru! ★ Partizanke ★ 1. kozačka divizija Vermahta ★ Ustanak u Srbiji 1941. ★ Petrovaradin ★ Glavni štab Vojvodine ★ Ilok ★ Borbe u Srbiji 1944. ★ Ustanak u Sremu 1941. ★ Pljačka u ratu ★ Babički partizanski odred ★ Zločini u Jugoslaviji u Drugom svetskom ratu ★ Stara Pazova ★ 6. vojvođanska udarna brigada ★ Borbe u Srbiji 1943. ★ Nemački zločini u Jugoslaviji ★ Luftwaffe u Jugoslaviji ★ Fruškogorski partizanski odred ★ SKOJ ★ Crvena armija ★ 12. vojvođanski korpus NOVJ ★ Avijacija u oslobodilačkom ratu ★ Sremska Mitrovica ★ Četnici u drugom svetskom ratu ★ Grgurevci ★ Bitka za Srbiju ★ Borbe u Sremu 1942. ★ AFŽ ★ Srpska državna straža (nedićevci) ★ 7. vojvođanska udarna brigada ★ 3. vojvođanska udarna brigada ★ Ruma ★ Diverzije u oslobodilačkom ratu ★ Tenkovi u Jugoslaviji u drugom svetskom ratu ★ 36. vojvođanska divizija NOVJ ★ Borbe u Srbiji 1942. ★ 8. vojvođanska udarna brigada ★ Zasede u oslobodilačkom ratu ★