🔍
Baza podataka o drugom svetskom ratu na tlu Jugoslavije
ustanak

Pančevo u oslobodilačkom ratu

Za ovaj pojam je pronađeno 37 hronoloških zapisa, 6 dokumenata i 12 fotografija.

Događaji

12. 4. 1941 U Beograd ušlo izviđačko odeljenje iz nemačkog 41. motorizovanog korpusa sa pravca Pančeva. Tokom noći i jutra u grad ušli delovi 8, oklopne divizije sa pravca Zemuna i 11. oklopne divizije sa pravca Topole.

22. 4. 1941 U Pančevu nemačke jedinice streljale 36 rodoljuba.

25. 5. 1941 U Pančevu održano okružno partijsko savetovanje za južni Banat, na kome je član CK KPJ i politički sekretar PK KPJ za Vojvodinu Žarko Zrenjanin Uča preneo zadatke koje su postavili PK KPJ za Vojvodinu i Majsko savetovanje KPJ.

25. 5. 1941 U Pančevu održana okružna konferencija SKOJ-a.

0. 7. 1941 U rejonu Pančeva formiran Južnobanatski NOP odred.

0. 7. 1941 U s. Kovačici (kod Pančeva) otpočela partijska konferencija za južni Banat. Drugog dana savetovanju prisustvovao i sekretar PK KPJ za Vojvodinu Žarko Zrenjanin Uča. Rešavano o pripremama za ustanak, organizovanju vojnih jedinica, povezivanju sa bivšim podoficirima i prikupljanju podataka o mostovima.

0. 7. 1941 U Pančevu, u logoru -Svilara-, nemačka policija ubila člana KPJ Marka Kulića, narodnog heroja.

3. 10. 1941 U Pančevu nemačka feldkomandantura 610 mobilisala 300 folksdojčera radi obezbeđenja Petrovgrađa (sada: Zrenjanin), od partizana i pristalica NOP-a, gde je, sa istim ciljem, upućen i deo nemačkog 592. landesšicen-bataljona

0. 12. 1941 U Pančevu politički sekretar PK KPJ za Vojvodinu Žarko Zrenjanin Uča formirao novi OK KPJ za južni Banat.

24. 12. 1941 U Pančevu, u borbi protiv gestapovaca, poginuo član Biroa PK KPJ za Vojvodinu i sekretar OK KPJ za južni Banat Stevan Jovanović Stevica, narodni heroj. [Po drugom podatku on je poginuo 25. decembra.]

25. 12. 1941 U Pančevu nemačka policija izvršila masovno hapšenje rodoljuba i simpatizera NOP-a. Oko 50 lica oterano je odmah u logore.

30. 12. 1941 Kod Brezovog Polja na Savi Bijeljinska četa Bijeljinsko-brčanskog bataljona Majevičkog NOP odreda zarobila i potopila veliki rečni brod -Pančevo-.

5. 3. 1942 U Pančevu sekretar OK SKOJ-a za južni Banat ubio upravnika političkog odseka nemačke policijske uprave vi Pančevu.

7. 3. 1942 U Pančevu, u oštroj tročasovnoj borbi protiv nemačke policije i vojske, koja ih je opkolila u jednoj kući, poginula 4 člana KPJ.

10. 3. 1942 U Pančevu nemačka policija streljala 75 komunista i pripadnika i simpatizera NOP-a, među kojima i Ljubicu Odadžič, tekstilnu radnicu, člana KPJ, narodnog heroja.

14. 3. 1942 U Pančevu nemačka policija streljala 50 komunista i pripadnika i simpatizera NOP-a kao odmazdu zbog pogibije upravnika političkog odseka policijske uprave u Pančevu.

21. 6. 1942 U Pančevu nemačke vlasti obesile 15, u s. Perlezu 12 i u s. Melencima (kod Zrenjanina) 13 komunista i rodoljuba.

9. 7. 1942 U selima Idvoru, Margitici, Samošu i Ferdinu (kod Pančeva) nemačka policija otpočela hapšenje pripadnika narodnooslobodilačkog pokreta (do 12. jula zatvorila oko 40 rodoljuba).

19. 9. 1943 Delovi nemačke 173. rezervne divizije, 901. motorizovanog puka, 186. rezervnog grenadirskog bataljona, policijske jedinice i snage Sremske domobranske brigade (ukupno oko 5000 vojnika) otpočeli prostorno najširu i vremenski najdužu operaciju u Sremu, s ciljem da unište jedinieo NOV i PO Vojvodine i oslobode se njihovog pritiska na komunikacije, opljačkaju i popale sela i odvedu sposobne muškarce u logore. Neprijatelj je istog dana na Fruškoj gori spalio s. Bešenovački Prnjavor i preneo dejstva najpre na severoistočni (21-23, septembra), a potom na jugoistočni Srem (od 30. septembra do 8 oktobra), gde je, ne nailazeći na veći otpor, spalio i opljačkao veliki broj sela, masovno ubijajući i hapseći stanovništvo. Pošto je iz rejona Pančeva doveo 1. kozačku konjičku diviziju i pregrupisao snage, neprijatelj je 13. oktobra otpočeo nov koncentričan napad na delove 1. sremskog NOP odreda u Fruškoj gori, da bi 21. oktobra napao snage NOV i PO Vojvodine u Bosutskim šumama, gde su akcije trajale do 27. oktobra.

0. 12. 1943 U s. Krnjači (kod Pančeva) formiran mesni NO odbor, među prvima u južnom Banatu.

9. 6. 1944 U Pančevu formiran ilegalni mesni NO odbor.

19. 6. 1944 U rejonu s. Jabuke (kod Pančeva) nemačke okupatorske vlasti streljale 25 rodoljuba dovedenih iz petrovgrađskog logora političkih zatvorenika.

0. 8. 1944 U s. Dolovu (kod Pančeva) formiran novi OK KPJ za južni Banat.

0. 8. 1944 Po odluci Štaba banatske operativne zone, od dotadašnjeg 4. banatskog NOP odreda formirani Vršački, Belocrkvanski i Pančevački NOP odred.

0. 8. 1944 U Pančevu formiran SNO odbor.

4. 9. 1944 Jedna četa 4. bataljona 6. vojvođanske NOU brigade napala nemačku stražu kod slagališta ratne opreme u s. Crepaji (kod Pančeva), zaplenila 76 kola opreme i zapalila opštinu, poštu, železničku stanicu i 5 praznih magacina. Delovi 4. bataljona koji su bili na osiguranju, minirali su prugu i uništili 2 lokomotive i 15 vagona.

21. 9. 1944 Kod s. Crepaje (blizu Pančeva) grupa kozaka i nemačkih vojnika napala 4. bataljon 6. vojvođanske NOU brigade koji je bio u pokretu iz Deliblatske peščare za Srem radi prebacivanja opreme zaplenjene 4/5. septembra u s. Crepaji. U kraćoj borbi je poginulo 20 a zarobljeno 27 neprijateljskih vojnika. U međuvremenu su neprijateljska pojačanja iz s. Opova, uz sadejstvo artiljerije i 3 aviona, preduzela nove napade. U oštrim borbama u okruženju od 13 do 18 časova, 4. bataljon je bio razbijen u dve grupe, ali je on 21/22. i 22/23. septembra uspeo da se po delovima probije iz okruženja i preko r. Dunava prebaci u rejon s. Belegiša (kod Stare Pazove). Bataljon je imao 5 poginulih i 16 ranjenih boraca, a izgubio je svu opremu (natovarenu na veći broj kola), municiju i 2 minobacača.

29. 9. 1944 Kod ž. st. Dolovo (blizu Pančeva) Udarni bataljon Banatske operativne zone zaustavio neprijateljski transportni voz, zarobio 68 nemačkih vojnika i zaplenio 23 puške, 10 pištolja i dosta druge ratne opreme.

30. 9. 1944 Između s. Mramorka i s. Dolova delovi Pančevačkog NOP odreda razrušili 250 metara pruge Kovin-Vršac i posekli 3 km tt stubova, a na ž. st. Dolovo uništili stanične uređaje i zaplenili 5 vagona ratne opreme.

30. 9. 1944 Udarni bataljon Banatske operativne zone i Belocrkvanski NOP odred zauzeli s. Mramorak (kod Pančeva), zapalili opštinsku arhivu i zaplenili: 2 p. mitraljeza, 1 automat, 68 pušaka, 6 pištolja i 3 sanduka municije.

1. 10. 1944 Između Kovina i s. Mramorka delovi Pančevačkog NOP odreda razrušili prugu u dužini 300 metara, posekli tt stubove u dužini 4 km i uništili postrojenja u ž. st. Mramorak-Deliblato.

6. 10. 1944 Jedinice 10. gardijskog pešadijskog korpusa Crvene armije i jedinice Banatske operativne zone NOVJ oslobodile Pančevo.

8. 10. 1944 U s. Vojlovici (kod Pančeva), od Udarnog bataljona Banatske operativne zone GŠ NOV i PO Vojvodine, Pančevačkog, Vršačkog i Belocrkvanskog NOP odreda i novih boraca, formirana 12. vojvođanska NOU brigada.

10. 10. 1944 Iz rejona s. Vojlovice (kod Pančeva) 1. i 2. bataljon 12. vojvođanske NOU brigade forsirali r. Dunav istočno od s. Višnjice i sadejstvovali s jedinicama 109. gardijske pešadijske divizije Crvene armije pri ovladavanju s. V. Selom i pri obrazovanju mostobrana na desnoj obali.

14. 10. 1944 U s. Jajincima (kod Beograda) komandant 1. armijske grupe NOVJ izdao zapovest za napad na Beograd. Planom je predviđeno da se glavni udar nanese pravcem: Banjica - Slavija (sada Trg Dimitrija Tucovića) - Savski most, a pomoćnim pravcima: Čukarica-Mostar i Topčidersko brdo - Mostar i Cvetkova mehana - Vukov spomenik - Pančevački most.

12. 11. 1944 VŠ NOV i POJ naredio GŠ NOV i PO za Srbiju da avijatičare svih zvanja i struka, kao i omladince koji su se javili za vazduhoplovstvo, što pre uputi u Pančevo, a da zadrži samo najnužnije ljudstvo, i to starijih godišta. (Ovog i kasnijih dana upućene su slične direktive i drugim potčinjenim štabovima.)

0. 3. 1945 U Pančevu po naređenju Generalštaba JA, formirana Škola za inžinjerijske rukovodioce JA.

Dokumenti

Fotografije

Povezane odrednice

Omladina u ratu ★ Avijacija u oslobodilačkom ratu ★ Južnobanatski partizanski odred ★ Beogradska operacija ★ Ustanak u Bosni i Hercegovini 1941. ★ Gestapo ★ Borbe u Srbiji 1942. ★ Crvena armija ★ 11. oklopna divizija Vermahta ★ Obrazovanje u oslobodilačkom ratu ★ Maximilian von Weichs ★ Kovin ★ Vermaht u Jugoslaviji ★ Mostar ★ Pljačka u ratu ★ Borbe u Srbiji 1945. ★ 1. kozačka divizija Vermahta ★ Beograd ★ Nemački zločini u Srbiji 1941. ★ Borbe u Makedoniji 1944. ★ Streljanja u oslobodilačkom ratu ★ 1. krajiška udarna brigada ★ Partizanska avijacija ★ Bijeljina ★ Ustanak u Srbiji 1941. ★ Stara Pazova ★ 1. sremski partizanski odred ★ Perlez ★ Centralni komitet KPJ ★ Narodni heroji Jugoslavije ★ Armijski odred Srbija ★ Glavni štab Makedonije ★ 2. udarni korpus NOVJ ★ Josip Broz Tito ★ 173. rezervna divizija ★ Majsko savetovanje KPJ ★ SKOJ ★ 12. vojvođanska udarna brigada ★ Komandant Jugoistoka ★ Ilegala u ratu ★ Zločini u Jugoslaviji u Drugom svetskom ratu ★ Nemački zločini u Jugoslaviji ★ Bitka za Srbiju ★ 6. vojvođanska udarna brigada ★ Vršac ★ Narodno oslobodilački odbori ★ Sremski zdrug (NDH) ★ Zrenjanin ★ Zemun ★ Folksdojčeri u drugom svetskom ratu ★ Strelište Jajinci ★ Diverzije u oslobodilačkom ratu ★ Aprilski rat ★ Borbe u Sremu 1943. ★ Majevički partizanski odred ★ Borbe u Srbiji 1944. ★ Ustanak u NDH ★ Borbe u Bosni i Hercegovini 1944. ★