🔍
Baza podataka o drugom svetskom ratu na tlu Jugoslavije
ustanak

Velika Plana u oslobodilačkom ratu

Za ovaj pojam je pronađeno 22 hronoloških zapisa, 4 dokumenata i 0 fotografija.

Događaji

0. 7. 1941 U selima V. i M. Plani, Draguši, Protezani, D. Rečici, Gojinovcu, Šišmanovcu, Prekadinu, G. i D, Toponici (kod Prokuplja) osnovani odbori NO fonda, koji su kasnije prerasli u MNO odbore.

0. 7. 1941 U V. Plani (kod Palanke) formiran ilegalni MNO odbor.

18. 7. 1941 Kod V. Plane 2. šumadijski NOP odred napao nemačku kolonu i naneo joj gubitke.

30. 7. 1941 U s. Radovanju (kod V. Plane) delovi 2. šumadijskog NOP odreda napali i razoružali žandarme i spalili opštinsku arhivu.

13. 8. 1941 U s. V. Plani (kod Prokuplja) Toplički NOP odred napao i razoružao posadu žand. stanice.

0. 9. 1941 U s. Saraorcima između Smedereva i V. Plane 2. šumadijski NOP odred razoružao 90 četnika Koste Pećanca, među kojima 20 oficira i 10 podoficira.

22. 2. 1942 U s. V. Plani (kod Prokuplja) održana okružna konferencija SKOJ-a za Toplicu. Podneta su tri referata: o vojno-političkoj situaciji, o organizacionim pitanjima i o agitaciji i propagandi.

19. 3. 1942 Kod s. Rečice (blizu Prokuplja) delovi Topličkog i Rasinski NOP odred vodili borbu protiv bugarskih vojnika i četnika. Usled nadmoćnosti neprijatelja partizani su se povukli ka s. V. Plani.

21. 3. 1942 U s. V. Plani (kod Prokuplja) dve čete Topličkog NOP odreda vodile borbu sa oko 200 četnika Koste Pećanca i razbile ih, nanevši im gubitke od 10 mrtvih.

26. 9. 1943 U s. V. Plani (kod Prokuplja) 3. (jastrebački) bataljon 1. južnomoravskog NOP odreda i Udarni bataljon Rasinskog NOP odreda napali bugarske vojnike i vojnike SDS, ali su se zbog snažnog otpora neprijatelja morali povući.

3. 11. 1943 Kod s. Raševca (na pl. V. Jastrepcu) Rasinski NOP odred i delovi 3. bataljona 1 južnomoravskog NOP odreda odbili napad jedne bugarske čete iz s. V. Plane.

23. 11. 1943 U s. V. Plani (kod Prokuplja) 2. južnomoravska NO brigada napala bugarsku posadu jačine bataljona. U borbi, koja je vođena od 9 do 15 časova, bugarski vojnici su izbačeni iz sela, ali su se, pod zaštitom pristiglog pojačanja i uz podršku avijacije, izvukli ka Prokuplju. Gubici brigade: 2 poginula i 6 ranjenih.

0. 12. 1943 U s. V. Plani (kod Prokuplja) obrazovan SNO odbor za srez jastrebački.

0. 1. 1944 U s. V. Plani (blizu Prokuplja) formirana Komanda vojnog područja za toplički okrug sa 5 komandi mesta.

14. 1. 1944 Kod s. V. Plane (blizu Prokuplja), po naređenju GŠ NOV i PO za Srbiju, formirana 3. južnomoravska NO brigada, sastava tri bataljona, U sastav te brigade su ušli dva bataljona i jedna četa Jastrebačkog NOP odreda i dve čete Rasinskog NOP odreda. Istovremeno je reorganizovan i Jastrebački NOP odred.

14. 1. 1944 U s. V. Plani (kod Prokuplja) obrazovan ONO odbor za okrug toplički.

16. 2. 1944 U s. Devči (kod Prokuplja) 3. južnomoravska NO brigada, Zaječarsko-timočki i Jastrebački NOP odred i Ozrenski partizanski bataljon napali delove četničkog Rasinskog korpusa. Borba je vođena celu noć. Četnici, razbijeni, u neredu su se povukli preko s. Klisurice ka s. V. Plani. Poginulo je 58 i ranjen je veći broj četnika. Gubici jedinica NOVJ: 12 mrtvih i ranjeniii. Zaplenjeno: mitraljez, automat i 25 pušaka.

19. 2. 1944 U s. V. Plani (blizu Prokuplja) 3. južnomoravska NO brigada, Zaječarsko-timočki NOP odred i Ozrenski partizanski bataljon napali četnički Rasinski korpus i delove četničkog Topličkog korpusa. Ne uspevši da odbace četnike, u zoru su se jedinice NOV i POJ povukle na južne padine pl. Jastrepca. U borbi je poginulo 20 četnika, a zaplenjeni su p. mitraljez, automat i 6 pušaka. Gubici jedinica NOV i POJ: 4 mrtva i 4 ranjena borca.

23. 2. 1944 Kod s. Džigolja (blizu Prokuplja) 3. južnomoravska NO brigada, Zaječarsko-timočki NOP odred i Ozrenski partizanski bataljon vodili ceo dan borbu protiv delova bugarske 27. pešadijske divizije, podržanih avtijacijom, koji su pošli u pomoć četnicima u s. V. Plani. Jedinice NOVJ su se uveče povukle ka pl. M. Jastrepcu uz gubitke od 6 mrtvih i 10 ranjenih, dok je više neprijateljskih vojnika poginulo i ranjeno. Zaplenjeni su 4 mitraljeza i radio-stanica a oboren je jedan bugarski avion. Za vreme borbe četnici su iskoristili odsutnost jedinica NOV i POJ i neometano se povuki iz s. V. Plane ka Blacu i r. Rasini. Sutradan su se i bugarske jedinice povratile u Prokuplje.

15. 5. 1944 Kod s. V. Plane (blizu Prokuplja) saveznički avioni spustili jedinicama NOVJ 200 pari odela, 150 košulja, 100 pari cipela, 11 p. mitraljeza, 14 automata, 80 pušaka i 5 sanduka municije. To je bila prva pošiljka Saveznika na toj teritoriji.

10. 10. 1944 Vrhovni komandant NOV i POJ maršal Jugoslavije Josip Broz Tito naredio Štabu 1. armijske grupe da deo svojih snaga hitno uputi u dolinu r. Velike Morave (u rejon Palanka - Velika Plana - Rača), gde će se spojiti sa trupama 3. ukrajinskog fronta Crvene armije i odakle će zajedno sa njima krenuti na Beograd.

10. 10. 1944 Putem Bor-Petrovac, delovi 68. korpusa Crvene armije izbili u rejon V. Plane i obrazovali mostobran. Istovremeno je, komunikacijom Zaječar-Bor-Petrovac, 5. motostreljačka brigada Crvene armije izbila u V. Planu, gde je uspostavila vezu s jedinicama 1. armijske grupe NOVJ. Time su bile presečene komunikacije koje dolinom V. Morave vode ka Beogradu.

Dokumenti

Fotografije

Nema pronađenih fotografija za ovaj pojam.

Povezane odrednice

5. srpska brigada (3. južnomoravska) ★ 3. ukrajinski front Crvene armije ★ SSSR i Jugoslavija ★ Borbe u Srbiji 1943. ★ Toplički partizanski odred ★ Zaječarsko-timočki partizanski odred ★ Ustanak u Srbiji 1941. ★ Bugarska u drugom svetskom ratu ★ SKOJ ★ Ilegala u ratu ★ Crvena armija ★ Timočki korpus JVuO ★ Josip Broz Tito ★ Beogradska operacija ★ Narodno oslobodilački odbori ★ 1. južnomoravski partizanski odred ★ Četnici u ustanku ★ Borbe u Srbiji 1944. ★ Jastrebački partizanski odred ★ Toplica u oslobodilačkom ratu ★ Četnici u drugom svetskom ratu ★ 4. srpska brigada (2. južnomoravska) ★ Rasinski korpus JVuO ★ Srpska državna straža (nedićevci) ★ Kosta Pećanac ★ 1. proleterski korpus NOVJ ★ 2. šumadijski partizanski odred ★ Toplički korpus JVuO ★ 68. korpus Crvene armije ★ Smederevo ★ Bitka za Srbiju ★ Blace ★ 21. srpska divizija NOVJ ★ Zaječar ★ Beograd ★ Prokuplje ★ Borbe u Srbiji 1942. ★ Avijacija u oslobodilačkom ratu ★ Kragujevac ★ Rasinski partizanski odred ★ Glavni štab Srbije ★ Smederevska Palanka ★